space Studies
italian
english
space Sources Dates Indices Topics1 Topics2 Reference Texts
DOCUMENT: o0202001.095vaview image  
I. Transcription of text and essential data
stairDATE: stair1428 dicembre 23 (1)
stairSUMMARY: stairSentence regarding a bequest made to the Opera of dotal properties of testator's sister, recognized as property of other legitimate heirs.
SOURCE:
AOSMF stairII 2 1 stairc. 95v-96v a resolutions
stairTITLE: stairDeclaratio et sententia declarationis et absolutionis facta in favorem filiorum et heredum domini Bonifatii de Aretio
stairTEXT:
    Nobiles ac prudentes viri
    Laurentius(2) Andree della Stufa
    Iohannes Dominici de Giugnis
    Alamannus domini Iacobi de Salviatis et
    Lodovicus Silvestri de Ceffinis
operarii Opere Sancte Marie del Fiore de Florentia existentes collegialiter congregati et cohadunati in loco eorum solite residentie pro factis dicte Opere utiliter peragendis ac pro eorum offitio exercendo habentes ad infrascripta plenam auctoritatem, potestatem et baliam, absentibus tamen aliis eorum collegis et existente preposito dicti offitii Laurentio prefato, viso quodam publico instrumento testamenti et ultime voluntatis non abolito, non cancellato nec in aliqua sui parte suspetto vel vitiato sed omni prorsus vitio et suspitione carente, per quod patet qualiter venerabilis vir dominus Stefanus quondam Marci de Aretio plebanus plebis de Rancho et hospitalarius hospitalis Sancte Marie della Misericordia de Aretio ac etiam cappellanus cappelle Sancti Francisci site in plebe aretina inter cetera legata que fecit reliquit iure legati Opere Sancte Marie del Fiore civitatis Florentie omnes possessiones et terras silvestras et domesticas positas in comitatu Aretii loco detto Rughettino, que bona fuerunt dotes et de dotibus sororis dicti testatoris ac etiam unum potere situm in dicto comitatu loco dicto Capolona, quod predium vendidit dominus Bonifatius Niccole civis aretinus cuidam filio del Tortello quod etiam fuit de iure et dotibus dicte sue sororis similiter dictum predium et iura ipsius reliquit iure legati dicte Opere, que bona et res tenentur per heredes domini Bonifatii seu venduntur per eos et dixit etiam quod iura et scripture dictorum bonorum sunt in hospitali predicto, de quibus omnibus asseruit et dixit informatus esse ad plenum ser Guelfuccius Donati de Aretio, prout predicta et alia in dicto testamento latius dicuntur contineri; et viso quodam alio instrumento testamenti et ultime voluntatis publice scripto manu publici notarii, per quod constat et apparet qualiter domina Rosa olim filia Marci Pagnutii de civitate Aretii et uxor olim magistri Donati olim Luce dicte civitatis inter cetera que in dicto testamento fecit in omnibus suis bonis mobilibus et immobilibus, iuribus et actionibus presentibus et futuris suum heredem universalem esse voluit, iussit et mandavit, fecit, creavit et constituit dominum Stefanum olim Marci Pagnutii dicte testatricis fratrem carnalem cum condictionibus, honeribus et aliis prout predicta et alia in dicto instrumento testamenti et ultime voluntatis dicitur plenius et latius contineri; et viso quodam prothocollo seu imbreviatura scripto et rogato per ser Iohannem Ughuccii Rinaldi de Plebe a Quarto civem et notarium aretinum et sumpto et redacto in publicam formam per ser Francischum olim ser Iannis de Laterino civem aretinum ex prothocollis et imbreviaturis publicis prefati ser Iohannis Ughuccii, cuius prothocolli tenor talis est, videlicet:
    In Dei nomine amen. Anno Domini eiusdem a nativitate millesimo trecentesimo octuagesimo indictione tertia domino Urbano papa sexto residente die etc. et postea in quarto et quinto folio scribitur die sexto decimo mensis ianuarii Aretii in domo filiorum Marci Pagnutii bichierarii, presente Finuccio Gori mercatore, Piero olim Magii Niccolai spetiario, Stefano Cecchi Pieri, Guilichino de Guilichinis et pluribus aliis aretinis civibus testibus, domina Rosa filia quondam Marchi Pagnutii bichierarii de Aretio cupiens et affectans se matrimonio coppulari, tradi et coniungi magistro Donato quondam Luce pittoris de Aretio ne grave sit et esse videatur matrimonii onera sustinere et supportare ut facilius possit sponte et solempniter per se et heredes suos dedit et tradidit in solutum pro parte sue dotis et ad proprium et in perpetuum concessit eidem magistro Donato presenti, stipulanti et recipienti pro se et heredibus suis infrascriptas terras et possessiones pro infrascriptis quantitat(ibus) et extimation(ionibus) cum omnibus ipsius finibus, iuribus et pertinentiis ad habendum, tenendum etc., et huius datione tam ipsa domina dedit et concessit eidem magistro Donato datario recipienti omnia et singula iura etc.,(3) super predictis procuratorem constituit ut in rem suam ponens eum in locum suum quo ad omnia ut dominus etc., pro extimatione et quantitate dicte dotis et solut(ionis) quam dicet et declarabit Chimentus olim Fioris Pagnutii et Pierus Magii Niccolai aretini cives quibus commisit; et postea sequitur alia imbreviatura que sic incipit: Item tunc eisdem die, loco et presentibus dictus testibus magister Donatus cerusicus et Righus et Fioranus fratres et filii olim Luce pictoris de Aretio omnes tres simul et quilibet eorum in solidum sponte fuerunt confessi et contenti se habuisse et recepisse a domina Rosa filia quondam Marci Pagnutii bichierarii de Aretio dante et solvente pro dote sua et ob matrimonium contrahendum, Deo favente, //(c. 96) inter dictos magistrum Donatum et dictam dominam Rosam quam dictus magister Donatus statim et inmediate in suam legiptimam suscepit uxorem integre; et viso et considerato quod nichil ulterius dicunt aut continent dicta instrumenta et quod in dicto prothocollo seu imbreviatura nec etiam in aliis prothocollis seu imbreviaturis dicti ser Iohannis Ughuccii non reperiuntur terre et possessiones de quibus supra fit mentio sed quoddam vacuum seu spatium in dicto prothocollo per dictum ser Iohannem dimissum et relictum; et viso quodam alio publico instrumento cuiusdam declarationis publice scripto et rogato manu ser Mini quondam Naldi Bettini Filippi notarii aretini de anno Domini a nativitate eiusdem millesimo trecentesimo octuagesimo indictione tertia die quinto mensis aprilis quamvis appareat triplici forma scripto, per quod patet qualiter prefati Pierus Magii et Chimentus Fioris cives aretini declaratores dicte dotis et donationis prefate vigore(4) prefate commissionis eis facte de communi concordia declaraverunt dictam dotem fuisse et esse debere florenos trecentos quinquaginta de auro et donationem prefatam fuisse et esse florenos septuaginta settem cum dimidio de auro; et viso et considerato quod dicta commissio facta supra dictis declarationibus solum et dumtaxat emanavit et facta fuit et processit a domina Rosa et magistro Donato prefatis tantum et non ab Arrigho et Fiorano fratribus dicti magistri Donati; ac etiam considerato quod confessio dotis prefate domine Rose facta per magistrum Donatum, Righum et Fioranum prefatos nichil concludit aut continet sed inanis est quoniam in eo non asseritur per eos aliqua bona mobilia vel immobilia nec aliquam florenorum et pecunie quantitatem confiteri habuisse et recepisse a prefata domina Rosa uxore dicti magistri Donati; et visa quadam(5) sententia diffinitiva lata et data per Lionem de Acciaiuolis tunc Potestatem civitatis Aretii contra prefatam dominam Rosam ad petitionem prefati Arrigi fratris carnalis dicti magistri Donati mariti dicte domine Rose per ser Bartolomeum filium et heredem prefati domini Bonifatii de Aretio exibita et producta coram dictis offitialibus, per quam prefatus Potestas posuit perpetuum silentium dicte domine Rose impetendo et agendo occaxione suarum dotium et donationis contra dictum Righum et eius heredes et bona; et visis quibusdam actis et actitatis et testibus et eorum dictis et adtestationibus gestis et inductis tam per dictam dominam Rosam quam per prefatum dominum Stefanum plebanum de Rancho et tam in curia episcopali aretina quam in curia Potestatis Aretii et examinatis contra prefatos Arrighum et dominum Bonifatium et eius filios et heredes et contra bona que sunt posita a Rughettino et a Capolona tenta et possessa per dictum dominum Bonifatium et eius filios et heredes et que hodie pars tenetur per dictos heredes dicti domini Bonifatii et pars per quemdam filium del Tortello de Aretio et alios pro dotibus ipsius domine Rose, per que clare apparet dictam dominam Rosam et prefatum dominum Stefanum iniustitiam favisse nullumque ius in prefatis bonis a Rughettino et a Capolona supra poss(essionibus) pro dictis suis dotibus habuisse; ac etiam viso et considerato quod in testamento prefati domini Stefani plebani de Rancho pro legato per eum facto prelibate Opere de bonis positis a Rughettino et a Capolona allegatur ser Guelfuccium de Aretio fore ad plenum informatum de omnibus contentis in dicto legato; idcirco prefati operarii volentes iustitiam unicuique ministrare solempniter et legiptime cum iuramento examinari fecerunt prefatum ser Guelfuccium super predicto legato et contentis in eo per curiam nobilis viri Niccolai Ughonis de Alexandris ad presens Potestatis Aretii, per quam quidem examinationem satis clare constat et apparet dictam dominam Rosam et dictum dominum Stefanum plebanum de Rancho in omni lite per eos mota contra dictum Arrighum et dictum dominum Bonifatium et eorum heredes et contra bona posita a Rughettino et a Capolona ipsa domina Rosa vel dictus dominus Stefanus nullum ius habere in dictis bonis pro dictis dotibus et donatione ipsius domine Rose sed indebite et iniuste litigasse et in quacumque curia tam episcopali aretina quam Potestatis Aretii succubuisse; et visis quibusdam testibus //(c. 96v) inductis et productis per ser Bartolomeum et Stefanum fratres et filios et heredes prefati domini Bonifatii in curia prefati Niccolai Potestatis predicti et examinatis ad perpetuam rei memoriam, per que dicta et attestationes inter cetera constat dicta bona posita a Rughettino et a Capolona possessa olim per dictum dominum Bonifatium et heredes supra nominatos numquam fuisse et esse dotes ipsius domine Rose nec dicto magistro Donato pro dotibus ipsius domine Rose tradite fuisse sed per eos testes et eorum dicta apparet quod bona dotalia dicte domine Rose posita sunt in Escheto et in curia Cicigliani et Patrignonis, ut in eorum attestationibus latius constat; et viso testamento dicti Arrigi coram eis producto per dictos heredes dicti domini Bonifatii; et visa et considerata examinatione, investigatione et perscruptatione facta et diligenter adhibita per prefatum Niccolaum Potestatem predictum ad instantiam et requisitionem prefatorum operariorum super predictis omnibus et singulis; et visis omnibus et singulis instrumentis, actis et iuribus coram eis exibitis et productis in favorem dicte Opere et per partem adversam, habitoque ad invicem et inter se maturo consilio ac diligenti deliberatione et predictis omnibus et singulis visis, consideratis et examinatis et que videnda fuerunt, volentes igitur unicuique ius et iustitiam ministrare dato, misso, facto et celebrato inter ipsos solempni et secreto scruptineo ad fabas nigras et albas et obtento inter eos partito secundum formam ordinamentorum Communis Florentie et dicte Opere, declaraverunt, deliberaverunt et sententiaverunt dicta bona posita in curia Rughettini et in curia Capolonis iamdiu tenta et possessa per prefatum dominum Bonifatium et eius heredes et que hodie tenent et possident per Cristofanum Tortelli de Capolone et per Gualterium ser Antonii de Aretio et que per dictum dominum Stefanum plebanum de Rancho fuerunt prelibate Opere legata et relicta non fuisse nec esse obligata prefate Opere occaxione dicti legati facti per dictum dominum Stefanum nec fuisse de dotibus prefate domine Rose, ipsosque heredes prefati domini Bonifatii et omnes prefatos detentores et possessores dictorum bonorum liberaverunt et absolverunt, ipsosque omnes hac presenti sententia et declaratione reddiderunt totaliter absolutos et liberatos, cum hac tamen condictione et reservatione quod si ullo umquam tempore prefatis operarii(s) et Opere prelibate constiterit per alia iura quam per superius allegata dicta bona fuisse et esse de dotibus prefate domine Rose et pro dicto legato facto dicte Opere per dictum dominum Stefanum plebanum de Rancho prefate Opere fuisse et esse obligata et ypotecata quovis modo tunc et in eo casu declaraverunt, voluerunt et mandaverunt prefatam sententiam et declarationem fuisse et esse nullam et nullius valoris, efficacie vel effectus, ipsamque dicto casu anullaverunt, capsaverunt ac irritaverunt, mandantes predicta omnia et singula ab omnibus et singulis inviolabiliter observari debere.
    Et predicta omnia et singula suprascripta acta et facta fuerunt per dictos operarios collegialiter more solito sedentes in Opera Sancte Marie del Fiore de Florentia et in eorum solita residentia de anno Domini ab eius incarnatione millesimo quadringentesimo vigesimo octavo indictione septima die vero vigesimo tertio mensis decembris presentibus testibus ad predicta omnia et singula vocatis, habitis et rogatis Bernardo Amerigii de Donatis et Dominico Segne ambobus civibus florentinis.(6)
NOTES: 1 Atto fuori ordine cronologico.
2 Parola scritta su macchia d'inchiostro.
3 Segue depennato "quem".
4 Parola scritta su macchia d'inchiostro.
5 Parola scritta su macchia d'inchiostro.
6 In fondo alla c. 97v vi è l'annotazione coeva: "Quere supra in presenti libro de (segue depennato "questione") sententia lata in favorem heredum domini Bonifatii de Aretio c. 95", che rimanda al presente atto dal luogo dove avrebbe dovuto comparire per sequenza cronologica.
Transcription: rb
II. Analysis of document
Indices
stairNAMES AND ROLES: stairfigli e eredi di messer Bonifacio di Niccolò da stairArezzo
stairLorenzo d'Andrea stairDella Stufa  - stairoperaio preposto
stairGiovanni di Domenico stairGiugni  - stairoperaio
stairAlamanno di messer Jacopo stairSalviati  - stairoperaio
stairLodovico di Salvestro stairCeffini  - stairoperaio
stairStefano di Marco di Pagnuzio da stairArezzo, messer   - stairpievano della pieve di Ranco
stairStefano di Marco da stairArezzo  - stairspedalingo di Santa Maria della Misericordia
stairStefano di Marco da stairArezzo  - staircappellano della pieve aretina
stairsorella di Stefano di Marco da stairArezzo
stairfiglio di stairTortello
stairstairTortello
stairGuelfuccio di Donato da stairArezzo, ser 
 - stairnotaio pubblico
stairRosa di Marco di Pagnuzio da stairArezzo, monna 
stairRosa vedova del maestro Donato di Luca da stairArezzo, monna 
stairGiovanni d'Uguccio stairRinaldi dalla pieve a stairQuarto, ser   - stairnotaio aretino
stairFrancesco di ser Gianni da stairLaterina, ser   - staircittadino aretino
stairUrbano sesto  - stairPapa
stairfigli di Marco di Pagnuzio
stairMarco di Pagnuzio  - stairbicchieraio
stairFinuccio di Goro  - stairmercante testimone
stairPiero di Magio di Niccolò  - stairspeziale testimone
stairStefano di Cecco di Piero  - stairtestimone
stairGuilichino stairGuilichini  - stairtestimone
 - staircittadini aretini testimoni
stairDonato di Luca da stairArezzo marito di monna Rosa di Marco di Pagnuzio  - stairmaestro cerusico
stairLuca da stairArezzo  - stairpittore
staireredi di monna Rosa
stairChimenti di Fiore di Pagnuzio  - staircittadino aretino
stairArrigo di Luca da stairArezzo fratello di maestro Donato
stairFiorano di Luca da stairArezzo fratello di maestro Donato
stairMino di Naldo di Bettino stairFilippi, ser   - stairnotaio aretino
stairLeone stairAcciaioli  - stairPodestà d'Arezzo
stairGuelfuccio da stairArezzo, ser 
stairNiccolò d'Ugo stairAlessandri  - stairPodestà d'Arezzo
stairBartolomeo figlio e erede di messer Bonifacio da stairArezzo, ser 
stairStefano figlio e erede di messer Bonifacio da stairArezzo
 - stairufficiali
stairCristofano di stairTortello da stairCapolona
stairGualtieri di ser Antonio da stairArezzo, ser 
stairBernardo d'Amerigo stairDonati  - stairtestimone
stairDomenico di Segna  - stairtestimone
stairPLACES: stairFirenze
stairRanco, pieve di
stairArezzo
stairArezzo, contado, Rughettino
stairArezzo, contado, Capolona
stairArezzo, contado, Escheto
stairArezzo, contado, Cicigliano
stairArezzo, contado, Patrignone
stairINSTITUTIONS: stairospedale di Santa Maria della Misericordia d'Arezzo
stairpieve di Ranco, cappella di San Francesco
staircuria vescovile d'Arezzo
staircorte del Podestà d' Arezzo
stairComune di Firenze
Guided research
stairFINANCES:
stairtestaments
lascito di beni dotali
References
stairCHRONOLOGICAL: 1380/1 gennaio 16
  1380 aprile 5
  1428 dicembre 23
Analysis: ls
top of page left Code right left Date right Return Help Contact home
© 2015 Opera di Santa Maria del Fiore